kemoterapi port takılması ne demek?
Kemoterapi Portu Takılması Hakkında Bilgilendirme
Kemoterapi portu, kemoterapi ilaçlarının ve diğer ilaçların kolayca ve tekrarlı olarak verilmesini sağlamak amacıyla cilt altına yerleştirilen küçük bir cihazdır. Genellikle santral venöz kateter olarak da bilinir.
Neden Kemoterapi Portu Gerekli?
- Damar Problemleri: Kemoterapi ilaçları damarları tahriş edebilir ve sürekli iğne batırmak damar hasarına yol açabilir. Port, bu sorunu ortadan kaldırır.
- Uzun Süreli Tedavi: Uzun süreli kemoterapi tedavisi gereken hastalarda, port pratik ve konforlu bir çözüm sunar.
- Sık Kan Alımı: Kemoterapi sürecinde sık kan alımı gerekebilir. Port, bu işlemi kolaylaştırır.
- İlaç Verme Kolaylığı: Bazı ilaçlar damar yoluyla yavaş ve kontrollü bir şekilde verilmelidir. Port, bu ilaçların güvenli bir şekilde verilmesini sağlar.
Portun Yapısı ve Çalışma Prensibi
Port, iki ana bölümden oluşur:
- Hazne (Port): Cilt altına yerleştirilen, ilaçların enjekte edildiği küçük bir hazne. Titanyum veya plastikten yapılabilir.
- Kateter (Tüp): Hazneden büyük bir toplardamara (genellikle vena kava süperior) uzanan ince, esnek bir tüp.
İlaçlar, cilt üzerinden hazneye özel bir iğne ile enjekte edilir. İlaçlar buradan kateter aracılığıyla doğrudan kan dolaşımına geçer.
Port Takılması İşlemi
- Hazırlık: İşlem öncesinde doktorunuz size detaylı bilgi verecek ve gerekli hazırlıkları yapmanız istenecektir.
- Anestezi: Genellikle lokal anestezi altında yapılır, ancak bazı durumlarda genel anestezi de uygulanabilir.
- Yerleştirme: Cerrahi bir kesi ile cilt altında bir cep oluşturulur ve hazne buraya yerleştirilir. Kateter, damar içine yerleştirilir.
- Dikiş: Cilt kesisi dikişlerle kapatılır.
- Kontrol: Yerleştirme sonrası röntgen veya ultrason ile portun doğru pozisyonda olduğundan emin olunur.
Port Bakımı
- Portun açık ve işlevsel kalması için düzenli olarak serum fizyolojik ile yıkanması gerekir.
- Port bölgesinin temiz ve kuru tutulması enfeksiyon riskini azaltır.
- Port takılıyken enfeksiyon belirtileri (kızarıklık, şişlik, ağrı, ateş) olursa derhal doktora başvurulmalıdır.
Olası Komplikasyonlar
Her tıbbi işlemde olduğu gibi, port takılması işleminde de bazı riskler bulunmaktadır. Bunlar arasında enfeksiyon, kanama, tromboz (damar tıkanıklığı) ve pnömotoraks (akciğer sönmesi) yer alabilir. Ancak, bu komplikasyonlar nadirdir ve uygun önlemlerle risk en aza indirilebilir.
Portun Çıkarılması
Kemoterapi tedavisi tamamlandıktan sonra port, küçük bir cerrahi işlemle çıkarılabilir. İşlem genellikle lokal anestezi altında yapılır.